Partijprogramma Piratenpartij: “Visie met lef”
De *Werkvereniging is gecharmeerd van een politieke partij die visie met lef combineert. Zeker als dat betekent dat ze het lef hebben om direct in hun partijprogramma toe te geven dat ze ook niet weten hoe de toekomst eruit ziet en dat je hun partijprogramma daarom ook niet als vaststaand draaiboek moet zien, slechts als de belofte jouw rechten te zullen waarborgen. En daarbij doelen ze op onze burgerrechten. Deze garanderen volgens de Piratenpartij de persoonlijke vrijheden en beschermen burgers tegen willekeur door overheden of bedrijven.
Disclaimer
Er staan veel dingen in het programma van de Piratenpartij waar we als Werkvereniging blij van worden. Al moeten we er ook meteen voor waarschuwen dat de Piratenpartij haar tijd vergeleken de andere partijen ver vooruit is. Ze kijken op zoveel fronten vanuit zo’n totaal ander referentiekader naar de samenleving dat het programma zich daardoor slecht laat vergelijken met dat van andere partijen. Zo staat de Piratenpartij staat voor een vrije democratie waarin alle kennis, kunst en cultuur die de mensheid heeft voortgebracht direct voor iedereen beschikbaar is. En daar gaan ze echt ver in. Ze vinden bijvoorbeeld dat vrijwel alles vrij toegankelijk en ‘open source’ moet worden. Patenten en auteursrecht moeten volgens de partij afgeschaft worden of de duur ervan moet drastisch worden verkort worden. Volgens hen laat de coronacrisis ons zien hoe belangrijk het is om in vrijheid kennis te delen.
De bestaande methoden om wetenschappelijke data te delen blijken snelle ontwikkeling van medicijnen en vaccins tegen COVID-19 te belemmeren. Wetenschappers hebben daarom zelf een open-source model opgezet om data snel voor iedereen beschikbaar te maken. Iedereen deelt bevindingen en gebruikt die van anderen om behandelingen te verbeteren. De Piratenpartij wil dat dit model voortaan in de hele wetenschap gebruikt wordt. Intellectueel eigendom mag nooit de gezondheid van mensen in gevaar brengen.
Een punt van zorg voor de Werkvereniging is wel dat het streven van de Piratenpartij om het auteursrecht in te perken of zelfs helemaal af te schaffen, zonder compenserende maatregelen een bedreiging vormt voor de makers. Voor kleine zelfstandigen in kunst en cultuur vormt het auteursrecht dat zij op hun werk hebben, de economische basis onder het bestaan. Dat lijkt ons iets wezenlijk anders dat het gebruik van het auteursrecht om een monopolie op bepaalde geneesmiddelen te vestigen.
Verder is het programma zo technisch van aard is dat het voor iemand die geen (computer-) nerd is, moeilijk te begrijpen valt. Het verbaasd ons dan ook niet dat de Piratenpartij een minister van digitale zaken wil. Dit lijkt ons geen slecht idee omdat de overheid niet bekend staat om haar digitale intelligentie .
Gezond wantrouwen tegenover machtsconcentraties
Waar we blij van worden zijn zinnen als deze:
Samen stellen wij jou in staat om je eigen leven vorm te geven in een vrije informatiesamenleving. … Een overheid die haar burgers wantrouwt, verdient het vertrouwen van haar burgers niet. … De overheid moet niet het door hen gewenste beleid aan de samenleving verkopen; het beleid moet de samenleving volgen.
Net als de Werkvereniging gaat de Piratenpartij uit van vertrouwen in de mens, en heeft de partij een gezond wantrouwen te hebben tegenover machtsconcentraties bij overheden en bedrijven.
Ook zegt de Piratenpartij zelfstandige ondernemers een warm hart toe te dragen. Toch merken ze op dat bedrijven en overheden steeds vaker ZZP’ers inhuren om de CAO te ontwijken. In dat geval vindt de partij dat er geen sprake is van zelfstandige ondernemers, maar van schijnzelfstandigheid. Dit gebruik van marktmacht is verboden.
Het mededingingsrecht dient volgens de Piratenpartij strenger te worden gehandhaafd. Dit maakt moeilijke regelingen zoals de wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) volgens hen onnodig omdat de werkgevers geen voordeel meer hebben van schijnzelfstandigheid. De mededingingsregels moeten voor zeer kleine ondernemingen worden versoepeld, zodat ze zich makkelijker kunnen organiseren in coöperaties en gezamenlijke regelingen, zoals vrijwillige pensioenfondsen en verzekeringen voor arbeidsongeschiktheid. Daaruit maken wij op dat de Piratenpartij niet voor het verplichten van een AOV of pensioen voor zzp’ers is en meer ruimte wil bieden aan moderne oplossingen die vanuit de maatschappij worden opgericht.
Vernieuwing van sociale zekerheidsstelsel
Net als de Werkvereniging concludeert de Piratenpartij dat ons stelsel aan vernieuwing toe is.
De Piratenpartij wil een systeem dat mensen niet vasthoudt in armoede maar de vrijheid biedt om zich te ontplooien. Het liefst zonder privacyschending en met een soort automatische werking. De Piratenpartij wil het sociale zekerheidsstelsel omvormen met de volgende uitgangspunten: onvoorwaardelijk
Laagdrempelig
Fraudebestendig (dooreenvoud)
Geen privacy-schendende controles
Persoonlijk (geen kostendelersnorm)
Bijverdienen moet lonen
Rechtvaardig voor arbeidsongeschikten
Daarnaast zegt de partij dat de weerbaarheid van burgers en overheden de laatste decennia is afgebrokkeld. En net als de Werkvereniging ziet de Piratenpartij dat de ‘financiële douceurtjes in de coronacrisis’ dit beeld verhullen. In het programma wordt er met geen woord over de commissie Borstlap en het terugdringen van de flexibilisering van de arbeidsmarkt gerept. Wel De constateert de partij dat de huidige economie een probleem heeft met de marktmacht.
We hebben mededingingsbeleid nodig dat verder kijkt dan alleen naar de laagste prijs voor de consument. Het hoofddoel van het mededingingsbeleid moet het beschermen en bevorderen van het concurreren zijn, met oog voor de belangen van afnemers, werknemers en leveranciers. Wij willen economisch beleid dat gericht is op welzijn voor iedereen.
De partij vind dan ook dat het tekortschieten van het mededingingsbeleid grote bedrijven in staat stelt om niet-werknemers, zoals toeleveranciers, zzp’ers en flexwerkers te vertellen hoe die hun werk moeten doen, maar tegelijkertijd mogen die zich niet organiseren om hun onderhandelingspositie te versterken. De Piratenpartij pleit er dan ook voor om oneerlijke concurrentie te voorkomen.
Mededingingsbeleid moet hervormd
Mededingingswetgeving moet ervoor zorgen dat platforms het ene of het andere verdienmodel kiezen: ofwel de werknemers in dienst nemen als ze hun loon wil vastleggen en toezicht houden op hun werk, ofwel de macht van de prijsbepaling en de marktcoördinatie opgeven. Anderzijds moet het zzp’ers en flexwerkers worden toegestaan om collectief te onderhandelen.
De Piratenpartij is er dan ook van overtuigd dat de welvaart voor iedereen verhoogd zal worden door middel van een effectieve mededingingsnorm.
Waarin wij denken dat Modern Werkenden zich wel zullen herkennen is het volgende:
Nederland kent heel veel regels. Door al die regels zijn mensen in alle beroepsgroepen veel tijd kwijt aan administratie. Die tijd kunnen ze dan niet besteden aan werk. Bureaucratie is er vaak op gericht om werknemers te controleren en verantwoordelijkheden af te tikken.
Overheid moet naast de burger staan niet tegenover
Volgens de Piratenpartij lijkt de overheid de burger steeds meer te zien als een mogelijke verdachte. Op die manier komt de overheid steeds meer tegenover de burger te staan. De partij wil dat de overheid weer naast de burger komt staan en dat de overheid meer vertrouwt op het vakmanschap van burgers en professionals en haar controledrang tempert. Op deze manier kan de bureaucratie en privacy schendende controles opgeheven worden hetgeen de overheid efficiënter maakt.
Bij het kopje ‘een arbeidsmarkt die werkt’, lezen we alweer dat handhaving van de mededingingswetgeving de oplossing is om monopsonie aan te pakken (sde situatie waarin er veel aanbieders zijn maar slechts een afnemer) maar dat dit voor de arbeidsmarkt onvoldoende is. Volgens de partij is er aanvullend beleid nodig om monopsonie op de arbeidsmarkt aan te pakken.
Hardnekkige monopsoniemacht is het gevolg van structurele knelpunten met betrekking tot het veranderen van baan, waarbij zowel banen als werknemers uiteenlopende, uiterst specifieke karakteristieken hebben die moeilijk te specificeren zijn in wettelijk afdwingbare contracten. Als ondernemingen in staat zijn om marktmacht uit te oefenen, dan zal een minimumloon de werkgelegenheid doen toenemen tot het punt waarop de lonen het concurrerende markttarief bereiken.
Volgt u het nog?
Voor onvoorwaardelijk basisinkomen
Makkelijker te begrijpen is de afsluiting van het stukje waarin de Piratenpartij pleit voor het onvoorwaardelijk basisinkomen. Met een basisinkomen zou iedereen van technologische vooruitgang profiteren. Deze versimpeling van de sociale zekerheid maakt bureaucratie en controles volgens de partij onnodig, zodat elke euro terecht komt bij de mensen die het nodig hebben. Dit is volgen hen ook robuuster, zodat het ook werkt in tijden van crisis. De economische zekerheid die dit basisinkomen biedt, stimuleert ondernemerschap en maakt de economie weerbaar en veerkrachtig.
Conclusie
Hiermee heeft het partijprogramma alle ijkpunten benoemd waarvan de Modern Werkenden hebben aangegeven ze belangrijk te vinden bij hun keuze voor een politieke partij. Ze scoren dan ook optimaal op de Modern Werkenden meetlat al waarschuwen we er wel voor dat de partij moeilijk te vergelijken valt met andere partijen. Kort samengevat is de Piratenpartij de meest progressieve partij die alle digitale middelen en mogelijkheden wil inzetten om tot een open informatiesamenleving te komen waarin alle kennis, kunst en cultuur die de mensheid heeft voortgebracht voor iedereen beschikbaar wil maken om op voort te bouwen en aan bij te dragen. Met de hoge mate van computernerd communicatie en de anarchistische naam maakt dat de partij zich niet erg toegankelijk voor een breed publiek al denken we wel dat ze een goed beeld hebben van wat we in de toekomst nodig hebben.
*De Werkvereniging is de grootste belangenorganisatie voor zzp’ers en andere Modern Werkenden. Momenteel zijn er zo’n 3 tot 4 miljoen Modern Werkenden, die geen van allen in het hokje van traditionele werkgever, werknemer of ondernemer vallen. De Werkvereniging is opgericht om al die modern werkenden een stem te geven. Benieuwd naar onze standpunten? Lees dan onze toekomstvisie ‘Zo willen Modern Werkenden leven, leren en werken’.
Partijprogramma Piratenpartij langs de Modern Werkenden Meetlat
We hebben het programma van het Piratenpartij nauwkeurig gelezen en alle teksten die volgens ons onder de zes pijlers van Modern Werkenden vallen, onder de betreffende pijler gerangschikt. Een plus of een min geven aan of de partij een positieve of een negatieve bijdrage levert aan de pijler. Een plusminus geeft aan dat de tekst wel onder de pijler valt maar niet zoals wij denken dat Modern Werkenden dat voor ogen hebben. De teksten zijn letterlijk uit het partijprogramma geknipt. Wij hebben hier en daar alleen het woord ‘we’ vervangen door ‘ze’ om te voorkomen dat het lijkt of de Werkvereniging dat vindt.
1. Modern Werkenden willen beter vertegenwoordigd en gehoord worden
+/- Democratie is meepraten en meebeslissen over onze samenleving. In een democratie heeft iedereen een stem en wordt gehoord. De Piratenpartij wil dat iedereen de mogelijkheid heeft om deel te nemen aan het besluitvormingsproces. Op die manier benutten we alle kennis, ervaring en expertise in onze samenleving.
+ De overheid moet niet het door hen gewenste beleid aan de samenleving verkopen; het beleid moet de samenleving volgen.
+ Burgers en belangengroepen moeten de mogelijkheid hebben tot vereniging en inspraak, ongeacht hun omvang of status.
2. Modern Werkenden willen meer ruimte en vrijheid voor zelfstandig professionals en het combineren van werkvormen
+ Nederland kent heel veel regels. Door al die regels zijn mensen in alle beroepsgroepen veel tijd kwijt aan administratie. Die tijd kunnen ze dan niet besteden aan werk. Bureaucratie is er vaak op gericht om werknemers te controleren en verantwoordelijkheden af te tikken. De overheid lijkt de burger steeds meer te zien als een mogelijke verdachte. Op die manier komt de overheid steeds meer tegenover de burger te staan. De Piratenpartij wil dat de overheid weer naast de burger komt staan en.dat de overheid meer vertrouwt op het vakmanschap van burgers en professionals en haar controledrang tempert. Op deze manier kunnen we bureaucratie en privacy schendende controles opheffen en de overheid efficiënter maken.
3. Modern Werkenden willen minder regels en meer handhaving op slecht werk- en opdrachtgeverschap
+ De Piratenpartij is voor een basisinkomen. Experimenten met een verplichte tegenprestatie bleken niet succesvol en werden gezien als grove vrijheidsinperking. Het basisinkomen biedt een aantrekkelijk alternatief, want het geeft meer vrijheid om zonder financiële zorgen zelfstandig te ondernemen. Uit experimenten blijkt dat, wanneer mensen zich geen zorgen hoeven te maken over hun vaste lasten, ze meer onderwijs gaan volgen, ondernemender worden en meer zinvol werk gaan doen. Bovendien betekent het basisinkomen een drastische vereenvoudiging van het huidige oerwoud aan toeslagen. Iedereen krijgt dan immers dezelfde toeslag: het basisinkomen. Dit maakt een hoop bureaucratie en privacy schendende controles overbodig.
4. Modern Werkenden willen geen verplichting maar wel toegang tot AOV en pensioen op vrijwillige basis;
+ De mededingingsregels voor zeer kleine ondernemingen moeten worden versoepeld, zodat ze zich makkelijker kunnen organiseren in coöperaties en gezamenlijke regelingen, zoals vrijwillige pensioenfondsen en verzekeringen voor arbeidsongeschiktheid.
5. Modern Werkenden willen meer autonomie voor alle werkenden;
+ Met een basisinkomen profiteert iedereen van technologische vooruitgang. Deze versimpeling van de sociale zekerheid maakt bureaucratie en controles onnodig, zodat elke euro terecht komt bij de mensen die het nodig hebben. Dit is bovendien robuuster, zodat het ook werkt in tijden van crisis. De economische zekerheid die dit biedt stimuleert ondernemerschap en maakt de economie weerbaar en veerkrachtig.
+ De Piratenpartij wil rechtstreeks door werknemers verkozen vertegenwoordigers in bestuurs- en toezicht-raden.
6. Modern Werkenden willen arbeidsvorm neutrale bestaanszekerheid voor alle werkenden.
+ Met een basisinkomen profiteert iedereen van technologische vooruitgang. Deze versimpeling van de sociale zekerheid maakt bureaucratie en controles onnodig, zodat elke euro terecht komt bij de mensen die het nodig hebben. Dit is bovendien robuuster, zodat het ook werkt in tijden van crisis. De economische zekerheid die dit biedt stimuleert ondernemerschap en maakt de economie weerbaar en veerkrachtig.