Het concept-verkiezingsprogramma van Volt genaamd ‘Toekomst, nu’. Een Europees verhaal van optimisme’ is radicaal op veel manieren. Naast het feit dat Volt een Verenigde Staten van Europa nastreeft met een Europese grondwet en een Europees leger willen ze ook een Europese Sociale Unie, waarin gelijk loon voor gelijk werk en werknemersrechten gegarandeerd zijn in heel Europa en elke Europeaan verzekerd is van fatsoenlijke levensomstandigheden. Volt wil ervoor zorgen dat je erop vooruit gaat als je vanuit de bijstand gaat werken of wanneer je meer gaat werken. Om dit te bereiken wil Volt dat er werk gemaakt wordt van het basisinkomen, zodat toeslagen niet meer nodig zijn. Net als de Werkvereniging moeten mensen wat Volt betreft vrij zijn om hun zelfstandigheid te behouden wanneer zij bewust kiezen voor het zzp’erschap. Wel moeten zij dan bijdragen aan een goed socialezekerheidsstelsel door premies te betalen, zodat zij verzekerd zijn tegen ziekte, ongevallen en werkloosheid.
Contract neutrale zekerheid voor alle werkenden
Elke zzp’er kan gebruikmaken van sociale voorzieningen, zoals de WW en andere uitkeringen. Zij moeten in ruil hiervoor een rechtvaardige bijdrage leveren, wat betekent dat ook zij premies moeten betalen. Door dit verplicht te stellen zorgen we ervoor dat de totale premielasten betaalbaar blijven én dat zzp’ers ook een stevig vangnet hebben.
Volt wil naast de AOW ook een basispensioen voor alle werkenden introduceren met een minimale premieafdracht. Sociale partners, werkgevers en beroepspensioenverenigingen mogen altijd méér afspreken dan het minimum. Omdat Volt verder niet beschrijft wat ze precies met zo’n basispensioen bedoelen, wordt het ons niet duidelijk of we hier nu blij van worden.
Vaste contract blijft de norm
Toch moet ook volgens Volt het vaste contract de norm blijven.
Wat we nodig hebben is een radicale herwaardering van die beroepen en professionals die onze maatschappij zo veel te bieden hebben. Die herwaardering begint bij een eerlijke behandeling: meer vaste arbeidscontracten, hogere salarissen en meer zeggenschap. […] We zorgen ervoor dat vaste arbeidscontracten de norm blijven en we zorgen ervoor dat zzp’erschap goed mogelijk blijft.
Ook in de zorg wil Volt dat het werken in loondienst van de zorginstelling de norm wordt, ook voor artsen. Kennelijk erkent ook Volt de echte motieven van zzp’ers, om voor zichzelf te beginnen, te weinig. Net als de meeste andere partijen, trapt ook Volt in het frame dat het overgrote deel van de mensen die zzp’er worden om de rotklusjes op werknemers af te wentelen.
Klok horen luiden…
Net als de BBB lijkt het erop dat Volt de klok heeft horen luiden maar niet weet waar de klepel hangt. Wanneer je contract neutrale zekerheden voor alle werkenden wil organiseren, waarom zou het vaste contract dan nog de norm moeten zijn? Natuurlijk is het belangrijk om als werkenden afspraken te maken hoe lang je van plan bent om samen te werken, zodat beide partijen weten waar ze aan toe zijn. Maar de wil van de werkenden moet wat de Werkvereniging betreft, altijd het uitgangspunt zijn. Ook in de zorg. Op het moment dat je bestaanszekerheid voor alle werkenden creëert, kunnen mensen weer een sociaal contract met elkaar aangaan waarbij zowel de werkenden als de werk- en/of opdrachtgever wendbaar en weerbaar zijn.
Om in termen van de commissie Borstlap te blijven, is het wanneer je alle werkenden dezelfde basis aan contract neutrale zekerheden biedt, onnodig om slechts drie rijbanen te gebruiken (vaste dienst als norm, uitzenden slechts voor piek en ziek en zzp). Juist wanneer je niet afhankelijk bent van een vast contract voor het verkrijgen van een hypotheek een andere inkomenszekerheden, dan kunnen werkenden van alle rijbanen gebruik maken en ze combineren als ze dat willen. Hierdoor zijn mensen beter in staat om de regie over hun werk en hun leven te behouden.
Conclusie
Voor hoe radicaal het concept-verkiezingsprogramma zegt te zijn, lijkt Volt wat de Werkvereniging betreft, behoorlijk conservatief en onduidelijk ten aanzien van de arbeidsmarktplannen. Het contract neutrale stelsel klinkt meer als een manier om iedereen te verplichten een aov, pensioen en ww af te nemen terwijl het vaste contract de norm blijft. En dat, zo laten de Modern Werkenden ons weten, is nu precies niet wat ze willen. Aanvankelijk leek Volt een moderne toekomstvisie op de arbeidsmarkt te verkondigen die veel overeenkomsten met die van de Werkvereniging heeft maar ondanks het lijvige programma wordt het ons niet duidelijk wat, hoe en waarom Volt een contractvorm neutraal zekerheidsstelsel voorstelt.
Volt langs de Modern Werkenden Meetlat
We hebben het programma van Volt nauwkeurig gelezen en alle teksten die volgens ons onder de zes pijlers van Modern Werkenden vallen, onder de betreffende pijler gerangschikt. Een plus of een min geeft aan of de partij een positieve of een negatieve bijdrage levert aan de pijler. Een plusminus geeft aan dat de tekst wel onder de pijler valt maar niet zoals wij denken dat Modern Werkenden dat voor ogen hebben. De teksten zijn letterlijk uit het partijprogramma geknipt. Wij hebben hier en daar alleen het woord ‘we’ vervangen door ‘ze’ om te voorkomen dat het lijkt of de Werkvereniging dat vindt.
1. Modern Werkenden willen beter vertegenwoordigd en gehoord worden
x
2. Modern Werkenden willen meer ruimte en vrijheid voor zelfstandig professionals en het combineren van werkvormen
x
3. Modern Werkenden willen minder regels en meer handhaving op slecht werk- en opdrachtgeverschap
+ Er moet een Deltaplan Vermindering Administratieve Lastendruk voor ondernemers komen.
4. Modern Werkenden willen geen verplichting maar wel toegang tot AOV en pensioen op vrijwillige basis
– Elke zzp’er kan gebruikmaken van sociale voorzieningen, zoals de WW en andere uitkeringen. Zij moeten in ruil hiervoor een rechtvaardige bijdrage leveren, wat betekent dat ook zij premies moeten betalen. Door dit verplicht te stellen zorgen we ervoor dat de totale premielasten betaalbaar blijven én dat zzp’ers ook een stevig vangnet hebben.
5. Modern Werkenden willen meer autonomie voor alle werkenden;
x
6. Modern Werkenden willen arbeidsvorm neutrale bestaanszekerheid voor alle werkenden.
+/- Er komt één sociaal stelsel voor werkenden: zelfstandigen krijgen net als werknemers rechten binnen de WW, WAO en WIA. Dat betekent dat zij dezelfde bescherming krijgen als werknemers die in loondienst zijn, en dat zij hiervoor premies betalen. Iedereen, inclusief een niet-werkende, krijgt recht op kinderopvang. Dit wordt grotendeels betaald uit de collectieve middelen.
+/- We introduceren een basispensioen voor alle werkenden naast de AOW, met een minimale premieafdracht. Sociale partners, werkgevers en beroepspensioenverenigingen mogen altijd méér afspreken dan het minimum.