Het Nederlands pensioenstelsel is ontstaan in een periode dat werknemers gedurende hun leven weinig van werkgever wisselden en zelden van branche. Inmiddels wisselen mensen veel vaker van werkgever. En lang niet altijd in vast dienstverband. Ons pensioenstelsel is niet aan deze situatie aangepast. Ons stelsel moet meer flexibiliteit en keuzevrijheid bieden. Iedereen moet, ongeacht arbeidsvorm, dezelfde mogelijkheden krijgen. Sjaak Zonneveld van BrightPensioen stelt de volgende vijf aanpassingen in ons pensioenstelsel voor.
1. Individueel pensioen
Wereldwijd vindt er een verschuiving plaats van Defined Benefit – waarbij het pensioenvermogen in een collectieve pot verdwijnt – naar Defined Contribution – waarbij mensen sparen voor hun eigen, individuele pensioenpotjes. Nederland heeft nog altijd een overwegend collectief Defined Benefit stelsel. Nederland moet naar een stelsel met individuele potjes waarbij wel risico’s collectief gedeeld worden. Dit maakt een einde aan de oneerlijke kapitaaloverdracht van laag opgeleid naar hoog opgeleid en van jong naar oud. Mensen krijgen meer betrokkenheid bij hun eigen pensioenspaarpot en er ontstaat ruimte voor keuzevrijheid.
2. Vrije keuze pensioenuitvoerder
Pensioen is uitgesteld loon. In Nederland bepaalt de branche waarin je werkt wie dat uitgestelde loon beheert. Dat is niet meer van deze tijd. Het gebrek aan marktwerking zorgt ervoor dat de pensioenbranche nauwelijks vernieuwt. Wanneer mensen de mogelijkheid krijgen te wisselen van pensioenuitvoerder, is er noodzaak tot efficiencyverbeteringen, kostenbeheersing en transparantie. Pensioenaanbieders zullen moeten veranderen en beter presteren om klanten te behouden en te krijgen.
3. Uniforme pensioenpremie
Het zou beter zijn om één landelijke (minimum) premiepercentage te hanteren. In veel landen zijn de pensioenpremies voor iedereen gelijk en jaren van tevoren bekend. Hierdoor weten werknemers en werkgevers waar zij aan toe zijn. Onze economie zal profiteren van deze stabiliteit.
4. Aftoppen verplichtstelling
Dat er verplicht pensioen wordt opgebouwd is goed, maar de huidige verplichtstelling is (veel) te hoog. Waarom moet iemand die een ton verdient verplicht sparen voor een pensioen van een dergelijke hoogte? Een verplichtstelling tot (bijvoorbeeld) tweemaal modaal is ruim voldoende. Daarboven is pensioen een arbeidsvoorwaarde die flexibel ingevuld moet kunnen worden.
5. Gelijke mogelijkheden voor alle werkenden
Het onderscheid tussen mensen met een vast dienstverband en zelfstandig werkenden vervaagt. Op gebied van pensioen zijn de verschillen tussen de (fiscale) mogelijkheden voor mensen in loondienst en zelfstandigen echter enorm. De mogelijkheden binnen de tweede en derde pijler moeten zoveel mogelijk gelijk getrokken worden. Desnoods kunnen deze pijlers zelfs samengevoegd worden. In elk geval moet het mogelijk worden kapitaal over te dragen tussen beide pijlers. Kortom: pensioen moet arbeidsvormneutraal worden.
Het pensioen van de toekomst
In onze visie heeft iedere Nederlander in de toekomst een eigen pensioenrekening. Wanneer je ergens gaat werken, geef je twee rekeningen door aan de werkgever. Eén rekening voor het salaris en één rekening voor de pensioenbijdrage. En als je ergens anders gaat werken of je gaat als zelfstandige aan de slag verandert er niets.
Auteur: Sjaak Zonneveld is Commercieel Directeur van BrightPensioen en auteur van ‘Het Nieuwe Werken aan je pensioen’.
Tip: Tijdens het festival voor Modern Werkenden geeft Sjaak een workshop: Heb jij je pensioen goed geregeld?
Sjaak legt uit wat de mogelijkheden voor een zzp’er zijn om je pensioen te regelen en hoe je via je pensioen maximaal fiscaal voordeel kunt behalen. Wil je weten hoe het pensioen in Nederland werkt? Wat de 7 mogelijkheden zijn om zelf je pensioen te regelen? Wat de voor- en nadelen zijn van deze mogelijkheden? Hoe je maximaal gebruik maakt van de fiscale voordelen? En hoe je jouw pensioen berekent? Doe is gek en verdiep je in je pensioen mogelijkheden en meld je aan voor het festival!
Comments 2
Mooie basis voor een nieuw pensioen stelsel – een deltaplan voor arbeid, inkomen en pensioen vraagt denk ik 2 dingen. 1 – basisinkomen (aow naar 18;)) en 2 – werkweek naar max 24 uur.
Het pensioen staat niet los van de rest van onze samenleving (mantel)zorg, onderwijs (leven lang leren), hoog en laag conjuctuur etc.
Als toevoeging.
Je kan nu al via de FOR als ondernemer een bijdrage reserveren voor je oude dag. Met dat opgetelde bedrag kon je dan naar een partij gaan die je vervolgens een aanvullend pensioen geeft,
Als we nu datzelfde systeem invoeren voor zowel ‘loondienst’ als ‘zelfstandige’ maar dan als een soort van ‘pensioenspaarbank’ waar volgens mij hier ook opgedoeld wordt.
Waarop dat individuele bedrag (een verplicht percentage) gestort wordt. Die pensioenbank kan dan zoals je schrijft nog steeds collectief investeren en een bepaald rendement behalen.
Op het moment dat je extra geld nodig hebt (minder opdrachten etc) kan je het er weer afhalen (waardoor je er dan pas belasting over betaalt, het is immers uitgesteld loon).
Risico is dat mensen dat doen voor hun ‘pensioen’ al doen. Aan de andere kant zijn er nu veel zzp’ers die geen pensioen opbouwen. Als het automatisch sparen nu de standaard wordt moet je een drempel maken om het op te nemen. We moeten het dus makkelijk maken om te sparen en iets ‘moeilijker’ maken om het eraf te halen. Zie de uitleg van Dan Ariely > https://www.human.nl/brainwash/kijk/overzicht/brainwash-talks/9-september.html
Daarnaast kunnen mensen met behulp van een basisinkomen en wat spaargeld een korte tijd een verminderde inkomen opvangen (dus daarvoor heb hopelijk dan de pensioenspaarpost niet direct nodig).
En als je ‘definitief’ met pensioen gaat ga je met het gespaarde pensioenbedrag naar een partij die je vervolgens een aanvullend pensioen geeft voor de rest van je leven. Uiteraard blijft het je nog steeds vrij om daarnaast te werken en dus ook te pensioensparen.
Overigens zorgt een basisinkomen voor meer stabiliteit dan een vaste pensioenpremie (al kan het elkaar wel helpen). Op dit moment zit er best veel vermogen in de pensioenfondsen die niet direct in de reële economie terecht komt. Een basisinkomen (AOW leeftijd naar 18) zorgt voor meer stabiliteit en zekerheid voor mensen & de economie.
Hopelijk kunnen jullie hier wat mee (een pensioenexpert ben ik niet).
Author
Dank je wel Louis voor je reactie en het meedenken! ik kijk er naar uit je tijdens het festival te ontmoeten!