Dat is net zoiets als door flexwerkers te laten bepalen dat het ontslagrecht wordt afgeschaft
De regels rond tijdelijke contracten op de arbeidsmarkt gaan de komende jaren flink veranderen. Nulurencontracten worden verboden, de regels voor tijdelijke contracten en uitzendkrachten worden strenger, na drie tijdelijke contracten wordt er een pauze ingelast van 5 jaar en zzp’ers moeten verplicht verzekerd worden tegen arbeidsongeschiktheid. Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid schrijft aan de Tweede Kamer dat samen met vakbonden en werkgevers afspraken zijn gemaakt.
En dat is precies waar het al jaren misgaat. Vooral werkgevers en werknemers (met een vast dienstverband) hebben baat bij de voorgenomen maatregelen. Terwijl er geen gehoor wordt gegeven aan de input van de vier miljoen werkenden zonder vast contract (Modern Werkenden). Het kabinet blijft daarmee doof voor de helft van de beroepsbevolking. En doof voor de oproep om solidariteit en zekerheid te koppelen aan het hebben werk in plaats van aan een vast contract. Bovendien is een verplichte aov speciaal voor zzp niet solidair, de wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ) is in 2004 niet voor niets afgeschaft. Teken daarom de petitie Nee tegen AOV speciaal voor zzp!
Uit brief van van Gennip blijkt wederom hoezeer de Haagse realiteit afwijkt van de dagelijkse praktijk.
Hieronder vind je de bezwaren die wij als Werkvereniging hebben geuit lang voor het uitgaan van de arbeidsmarkt brief van Karien van Gennip. Het valt ons wederom op dat het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) zo goed als niets doet met de bezwaren van de stakeholders die geen werkgevers of werknemers belangen in de Sociaal Economische Raad behartigen. Op bezwaren van Modern Werkenden wordt niet gereageerd.
Al sinds de komst van de flexwet in 1999 probeert de overheid werkgevers te dwingen om tijdelijke krachten in dienst te nemen. Dit is echter nog nooit succesvol gebleken. Werkgevers nemen liever afscheid van de werkenden dan dat ze deze in dienst nemen waardoor deze werkenden alleen maar verder af komen te staan van het opbouwen van bestaanszekerheid.
Zolang er niets gedaan wordt aan de reden dat werkgevers liever geen mensen in dienst nemen, namelijk twee jaar doorbetaling bij ziekte, zal dit beleid vooral nadelige effecten hebben voor de werkenden zonder vast contract (40% van de beroepsbevolking), en dan met name voor de mensen met een slechte onderhandelingspositie.
Wil dit kabinet echt wat doen aan het verbeteren van de bestaanszekerheid van onze beroepsbevolking, dan zouden ze het opbouwen van zekerheden aan de werkenden moeten koppelen en niet aan de contractvorm. Zo bouwen zowel de mensen met en zonder vast dienstverband zekerheden op ongeacht de arbeidsrelatie.
Daar wil dit kabinet alleen niets van weten en duwt het, ongetwijfeld met de beste bedoelingen, in een systeem dat niet meer aansluit bij de praktijk en juist de meest kwetsbare vermaalt en de solidariteit onder werkenden zelf uitholt.
De bezwaren die wij hebben geuit richting Ministerie SZW
Als Werkvereniging zijn wij van mening dat we met deze aanpassing van de wet DBA vooral de gevolgen proberen aan te pakken, waardoor de oorzaak niet aangepakt wordt. Mensen die voor zichzelf beginnen en daar bepaalde redenen voor hebben die niet direct voortkomen uit de behoefte een ‘echte’ ondernemer te worden (lees: de behoefte om voor eigen rekening en risico te werken), ga je niet helpen door ze in dienst terug te duwen als er niets aan de oorzaak gedaan wordt (denk aan het gebrek aan regie/autonomie in dienst). Wij noemen deze mensen vaak hiërarchische vluchtelingen. Zij zullen eerder andere manieren (werkvormen) gaan zoeken dan dat ze terug in dienst zullen gaan. Ook zullen er de sector verlaten, zo geven deze zelfstandigen in verschillende onderzoeken aan. De gevolgen voor de sectoren waar nu al een groot personeelstekort is, mogen niet onderschat worden. Vandaar de vraag (1): weten de leden van het kabinet dat zij met deze maatregelen riskeren om hiërarchische vluchtelingen te verjagen uit maatschappelijk belangrijke sectoren zoals zorg, bouw en techniek?
Uit TNO onderzoek blijkt dat 90% van de ondervraagden, als ze mogen kiezen tussen werken vanuit een vast dienstverband of als zzp’er, alsnog voor het zzp’schap kiezen. Daarmee val je dus 90% van de zelfstandigen lastig met een oplossing voor 10%. Beter lijkt het ons om een oplossing voor die 10% te zoeken zonder dat dit gevolgen heeft voor de 90% blije zelfstandigen.
Zo’n betere oplossing hoeven we niet helemaal zelf te bedenken. De Belgen laten ons zien dat het kan. En hoe het kan. Als we vergelijkbare – wellicht zelfs nog betere – regels neerleggen kunnen de 10% zelfstandigen die liever in dienst willen concrete stappen ondernemen. En kunnen de 90% blije zelfstandigen naar wederzijdse tevredenheid van henzelf en opdrachtgevers werken zoals ze dat zelf willen. De voortgangsbrief wijdt veel tekst aan hoe de Belgen omgaan met de wil van de werkenden zelf. Toch lezen we in de brief nergens een overtuigend verhaal over wat maakt dat we in Nederland niks met de wil van werkenden zouden moeten willen. Vandaar de vraag (2): kun je alsjeblieft nog eens op een begrijpelijke manier toelichten waarom SZW en het kabinet zich – anders dan hun Belgische collega’s – niks willen aantrekken van wat werkenden zelf willen? We verwachten hierbij een relaas ten aanzien van het wettelijke kader van de Belgen. Dus niet een relaas over hoe we in het verleden in Nederland n.a.v. Groen-Schoevers met de wil van werkenden om zijn gegaan. Dat zijn volgens de juristen onder onze deelnemers immers twee verschillende zaken.
Verder zullen de indicaties zoals die nu worden voorgesteld, zeer grote gevolgen hebben voor mensen in de horeca, de sport- en de cultuursector. Als geluidstechnicus, podiumbouwer, muzikant, bedienend personeel, fitness professional, de gymleraar op een basisschool is er vaak bij een werkgever niet genoeg werk om een volwaardig inkomen op te bouwen. Hierdoor werken ze vaak voor verschillende opdrachtgevers tegelijk. Daarvoor is een dienstverband geen oplossing terwijl zij wel zij aan zij werk doen, met de systemen van de opdrachtgever werken en hun kleding met logo dragen. Denk hierbij aan de hot yoga leraren die maar een paar lessen per week les geven voor bijvoorbeeld MovementYoga met de kleding en dus het logo van MovementYoga. Diezelfde leraren werken daarnaast vaak ook voor andere sportscholen. MovementYoga kan deze mensen simpelweg niet genoeg les laten geven om een volwaardig inkomen bij elkaar te krijgen maar er is genoeg werk in Amsterdam om dat wel als zzp’ers (al dan niet via verloning) te kunnen. Volgens de voorgestelde indicaties zou MovementYoga ze in dienst moeten nemen maar dat levert de leraar onvoldoende inkomen op. Zij zullen vooral last hebben van deze wetgeving om een duurzame carrière op te bouwen in de sector waar zij voor opgeleid zijn. Deze mensen zullen er meer aan hebben als ze voor verschillende opdrachtgevers kunnen werken op zzp basis via een ‘platform’, via verloning of vanuit een coöperatie mits er (via collectieve onderhandelingen) voor wordt gezorgd dat ze bepaalde verzekeringen en voorzieningen af kunnen sluiten die met de werkenden meebewegen. Daarom zou de Werkvereniging graag collectieve onderhandelingen willen voeren namens dit soort werkenden om ervoor te zorgen dat ze goed (genoeg) betaald worden, voor verschillende opdracht/werkgevers kunnen werken terwijl ze collectief bijdragen aan verzekeringen en voorzieningen die met hun meebewegen. Hetgeen nu niet mag omdat wij geen traditionele werkgevers of werknemers vereniging zijn?! Vandaar de vraag \ het verzoek (3): Wat stelt SZW en het kabinet voor om ervoor te zorgen dat deze mensen voldoende inkomen vergaren.
Wij weten dat jullie graag hebben dat mensen in loondienst gaan en voor sommigen (en zeker voor de belastingdienst) is dat ook makkelijker, beter en verstandiger. Toch denken wij dat de voorgestelde indicaties op deze manier nog steeds voor te weinig duidelijkheid zorgen. Vandaar de vraag (4): de voortgangsbrief spreekt wel de verwachting en overtuiging uit dat de maatregelen zelfstandigen meer helderheid zullen bezorgen over hun arbeidsrelatie, maar via welk mechanisme gaat dat dan precies gebeuren? Dat staat niet in de brief. En diverse reacties op de brief bevatten de verwachting dat de maatregelen niet meer maar juist nog minder helderheid zullen bezorgen.
Wij denken ook dat het lot van ‘werken met of als zelfstandige’ nu te veel bij de opdracht/werkgever wordt gelegd. Deze heeft andere belangen en het is ook moeilijk aan te geven als opdrachtnemer dat je liever in dienst zou willen. Daarom missen wij de mogelijkheid voor de zelfstandigen om zelf aan te geven hoe ze het liefste willen werken: voor eigen rekening en risico, in loondienst of via een verloning constructie die als fiscaal werkgever fungeert en zorgdraagt voor je verzekeringen ed. Dan kan je daar ook indicaties voor opstellen waaronder je voor een van die drie opties kan kiezen, zoals een aov, een oudedagsvoorziening ed.
Wat betreft criteria voor organisatorische inbedding, zoals het gebruik van een e-mailadres van de opdrachtgever: dat kan soms niet anders doordat de organisatie niet is ingericht op het werken met mensen buiten de organisatie. Voor sommige opdrachten moet je toegang hebben tot het Intranet of een Teams-omgeving en dat kan niet anders dan met een e-mailadres van die organisatie. Dus ook in dit geval wordt het probleem van de organisatie (niet ingericht op modern werken) op het bordje van de zzp’er gelegd.
Verder vragen wij ons af wat de criteria voor gezagsverhouding en organisatorische inbedding betekenen voor mensen die tijdelijk vervangen worden, bijvoorbeeld tijdens een zwangerschapsverlof? Want dan werkt een zzp’er ergens tijdelijk, maar wel in een bepaalde gezagsverhouding en ook ingebed in de organisatie. Lijkt ons voor organisaties erg lastig als ze dit niet meer kunnen regelen! Of komen dan de bureaus weer om de hoek kijken die veel geld verdienen aan het ‘uitlenen’ van deze zzp’ers zonder dat de zzp’er hier zelf ook maar iets beter van wordt. Dat is vaak het geval bij overheid en gemeenten en verschaft wel duidelijkheid aan hen maar daardoor worden zelfstandigen vaak gedwongen om via zo’n bureau opdrachten te doen waardoor er geld aan de strijkstok blijft hangen zonder dat zij er zelf op vooruit gaan. Vandaar de vraag (6): is in de beleidsvoorbereiding tot nu toe overwogen dat de beoogde maatregelen dit soort onbedoelde en onwenselijke effecten kunnen gaan hebben?
Het stuk over rechtsvermoeden is zo juridisch dat wij daar moeite mee hebben. Als we het goed begrijpen kunnen zzp’ers die tegen een laag tarief werken een beroep doen op de rechter om te kijken of zij eigenlijk recht hebben op een dienstverband. Klopt dat? Dit terwijl onze rechters al om komen in het werk. Bovendien zou je dit kunnen ondervangen als je de werkenden zelf vraagt wat hij/zij wel en niet wil. Dan kan je meteen zien in welke sectoren en bij welke werkgevers echt iets aangepakt moet worden.
Kortom: De werkvereniging denkt dat er onvoldoende helderheid en zekerheid wordt gecreëerd, er nog onvoldoende rekening wordt gehouden met werkenden die niet uitkomen met een loondienstverband die niet genoeg werk (inkomen) kunnen bieden, dat er te weinig aandacht is voor de hiërarchische vluchtelingen en de wens van de werkenden zelf.
Dit zijn fundamentele bezwaren. Dermate fundamenteel, dat wij eerst helder willen krijgen hoe de plannen en uitgangspunten gaan verbeteren.
Steun de werkvereniging en zet je handtekening. Hoe groter onze achterban, hoe luider onze stem in de politiek en hoe groter onze impact. Laat je horen, sluit je aan.
Comments 6
Kunnen jullie misschien een korte tekst opstellen die we naar verantwoordelijke politici kunnen mailen in alle partijen in de Tweede Kamer? Het is ingewikkelde materie, en ik wil graag direct actie ondernemen.
Overigens mis ik in deze brief nog de mensen die wegens bijvoorbeeld chronische ziekte niet interessant zijn voor werkgevers, en die zeer weinig kans hebben om een baan op niveau te vinden, terwijl ze prima in staat zijn als zzp-er, naar eigen inzicht en inrichting, hun boterham te verdienen.
Author
Dank Annemiek voor je reactie, we zijn hiermee aan de slag en zullen de mensen met bijzondere omstandigheden zoals een ziekte waardoor ze niet interessant voor werkgevers zijn toevoegen.
De link naar de petitie verwijst naar dit (overigens duidelijke) verhaal.
Author
inmiddels is hier ook een link naar de petitie maar nu hier dan nog eens 😉 https://petities.nl/petitions/nee-tegen-verplichte-arbeidsongeschiktheidsverzekering-voor-zzp?locale=nl
Dank voor heldere vragen/statement.
Hoe nu verder?
Author
Zoveel mogelijk mensen oproepen om de werkvereniging te steunen zodat ze onze inbreng niet langer kunnen negeren
Steun de werkvereniging en zet je handtekening. Hoe groter onze achterban, hoe luider onze stem in de politiek en hoe groter onze impact. Laat je horen, sluit je aan.
Het werken van nu is allesbehalve vast. Het denken helaas nog wel. Met jouw support maken we impact. Voor iedereen.
Sluit je aan bij al ruim 200.000 Modern Werkenden voor de arbeidsmarkt van morgen.
Zet je handtekening.
Aanmelden Ik steun de Werkvereniging! https://www.werkvereniging.nl/aansluiten/