Werkvereniging deelnemer Reina Janssen is zelfstandig loopbaancoach en auteur van het boek Spring! Naar werken in verbinding met jezelf over kantelen in werk in persoonlijke zin. Hieronder beschrijft Reina de samenhang tussen een aantal maatschappelijke ontwikkelingen, zoals de toename van het aantal mensen met Burn-out, en hoe de overheid de werkende mens in de veranderende arbeidsmarkt kan faciliteren.
Nu is de tijd dat maatschappelijke ontwikkelingen bij elkaar komen. Ik lees het boek ‘Gezond centraal’ van Chantal Walg. Het is kort gezegd een pleidooi om gezondheid centraal te stellen in plaats van ziekte. Positieve gezondheid is een concept waarbij eigen regie en de mogelijkheden van mensen centraal staan. Het vraagt een verandering van denkrichting, waarbij de systeemwereld van regels en procedures niet meer leidend is binnen het primaire proces van de gezondheidszorg, maar ondersteunend. Om van denkrichting te veranderen moeten we ons vaker de vraag stellen: wat was ook alweer de bedoeling? Ook in ons werk.
Werken vanuit je bedoeling
Ook als het gaat om je werk kun je jezelf de vraag stellen: wat was ook alweer mijn bedoeling? Ben bewust bezig met het verbinden van je persoonlijke ontwikkeling en de ontwikkeling van je werk. Ontdek wat er voor jou toe doet en creëer van daaruit waarde. Ben van betekenis voor de wereld om je heen en verdien hiermee je geld. Dat is de essentie van Modern werken.
Het organisatiesysteem met alle regels en procedures is dus niet langer leidend in jouw werkproces. Je werkinzet richt zich nu vaak op het zo goed mogelijk voldoen aan de verwachtingen van een ander – vaak vormgegeven in een functiebeschrijving – binnen de kaders van die ander. Je stopt je af te vragen: kan ik dit, zie ik dit mezelf doen en vind ik dit leuk (genoeg om vol te houden)?
Werk in plaats daarvan, vanuit je eigen motieven. Pak je eigen regie en stel je eigen mogelijkheden centraal. Jouw talent, drijfveren, waarden, kwaliteiten en interesses vormen het uitgangspunt van waaruit je de werkactiviteiten ontplooit die daarbij passen. Je maakt je keuzes op basis van de vraag: wil ik dit, vind ik dit belangrijk en waarom? Dan werk je vanuit jouw bedoeling.
Kantelen in werk als strategie naar modern werken
De beweging die ik hier schets noem ik ‘kantelen in je werk’. Je inzet is erop gericht om van waarde te zijn, op een manier die ook jezelf voedt. Dit kan overigens nog steeds binnen een organisatie zijn, als je daar genoeg bewegingsvrijheid en vertrouwen krijgt. Als het systeem maar ondersteunend is aan de groei van de werkende mens. Kantelen in werk is een duurzame strategie om langer en met plezier te blijven werken. Niet alleen belangrijk voor werkende mensen, maar ook voor de politiek en de gezondheidszorg.
Als ik lees dat in 2018 1,3 miljoen mensen een burn-out hadden (cijfers TNO en het CBS), dan schrik ik daar enorm van. Wat gaat hier mis? Kunnen we geen grenzen meer stellen of worden we juist teveel begrensd? We weten allemaal dat er enorm veel mensen ongelukkig zijn binnen organisaties. Ik heb het als HR-mens gezien. Veel mensen maken elkaar het leven zuur in een organisatie, zitten ‘boventallig’ te zijn, presteren onder, zijn op een zijspoor gezet, voelen zich onmachtig uit hun situatie te breken of voelen zich te kwetsbaar om de zekerheden los te laten. Eigenlijk zouden we deze mensen moeten bevrijden. Concreet betekent dit wat mij betreft dat we makkelijker afscheid van elkaar moeten nemen als het gewoon niet meer werkt. Laten we mensen op weg helpen naar modern werken.
Sociale steun
Als je makkelijker afscheid van elkaar gaat nemen dan vraagt dat om meer sociale steun. Steun om mensen op te vangen bij tijdelijk verlies van werk. Steun in het hervinden van zichzelf en het ontdekken waar het aan ligt wanneer iemand minder effectief is in werk. Steun in het ontdekken waar hij of zij wel blij van wordt, waar de interesses liggen, waar het om gaat in het leven. Om van hieruit weer invulling te geven aan een nieuw werkleven. Een werkleven, waarin ze zelf meer tot hun recht komen en zichzelf weer serieus nemen en waarderen. De mens en zijn of haar gezondheid centraal, net zoals waar Chantal Walg voor pleit in haar boek.
Ik weet dat het hard werken is om je werk en jezelf met elkaar in verbinding te brengen en op een hoger level te tillen. Daarbij gaat de ontwikkeling van je werk nooit sneller dan je persoonlijke ontwikkeling. Het begint met loslaten. Loslaten wat niet langer goed voelt, wat je niet langer voedt. Dat is heel spannend. ‘Each level has it’s devil’. Zodra je je werk weer op een ‘hoger level’ wilt vormgeven, loop je tegen een (nieuw) persoonlijk ontwikkelpunt aan. Werk faciliteert persoonlijke groei, maar dit gebeurt niet vanzelf. Het vraagt om bewustwording en steun. Daarop zou de inzet van organisaties en de politiek gericht moeten zijn: Hoe we werkende mensen kunnen faciliteren in dit kantelproces. Een proces dat leidt tot persoonlijke groei, groei in werk én het nemen van verantwoordelijkheid op zo’n manier dat het ondersteunend is aan onze gezondheid. Dan kunnen belangrijke uitgangspunten en ontwikkelingen bij elkaar komen.
Elkaar faciliteren
De overheid kan hierin faciliteren en Modern Werkenden voor zich laten werken. Hoe mooi is dat. Ter illustratie: de subsidieregeling Ontwikkeladvies. Deze regeling was verleden jaar voor een beperkte doelgroep beschikbaar, maar staat vanaf augustus tot eind dit jaar open voor iedereen die een relatie heeft met de Nederlandse arbeidsmarkt. Alle werkenden – of je nou werknemer, ZZP-er of ondernemer bent, dat maakt niet uit – én alle werkzoekenden kunnen van deze regeling gebruik maken. Je kunt gratis een loopbaan adviestraject volgen bij een gekwalificeerde loopbaanadviseur. Een zelfstandig loopbaanadviseur (ZZP) of een loopbaanadviseur in loondienst van een organisatie. Bemiddelingsbureaus zijn uitgesloten van de subsidieregeling, heel goed! Op deze manier lekt er geen subsidie weg in fee’s en komt het tarief van de ZZP-er niet onder druk te staan.
De deelnemer kiest zelf een loopbaanadviseur, los van zijn of haar werkgever waardoor een werknemer zijn of haar leidinggevende of HR niet hoeft te verwittigen. Zij of hij kan dus veilig een loopbaantraject buiten de deur gaan volgen. Van de medewerker vraagt het enkel motivatie, tijd en energie. De loopbaanadviseur verzorgt de subsidieaanvraag en de subsidie wordt ook rechtstreeks uitbetaald aan de loopbaanadviseur. Deze regeling heeft drie positieve werkingen:
- De werkende of werkzoekende voelt zich vrij om regie te voeren op een loopbaanvraag en kan zelf een loopbaanadviseur kiezen waarmee een klik wordt gevoeld. De werkende hoeft geen verplichte winkelnering te doen bij de eigen organisatie of door gecontracteerde externe partijen. De werkende staat centraal.
- De overheid gaat een samenwerking aan met ZZP-ers. Ik als zelfstandig loopbaancoach word een instrument voor de overheid om invulling en uitvoering te geven aan beleid. De zelfstandig loopbaancoach kan met deze regeling heel laagdrempelig acquisitie doen door werkenden en werkzoekenden een prachtig traject aan te bieden waarmee de werkgever of het UWV niks van doen heeft, en het kost de deelnemer niks. Tegelijkertijd wordt de loopbaancoach voor zijn of haar inzet betaald vanuit de subsidieregeling met heldere condities. De overheid faciliteert Modern Werken en ontwikkelen.
- Met de regeling faciliteert de overheid werkenden en werkzoekenden ook bij het nemen van verantwoordelijkheid ten aanzien van je positie binnen een veranderende arbeidsmarkt.
Met deze regeling worden diverse partijen op de arbeidsmarkt met elkaar verbonden, waarbij de werkende mens het uitgangspunt is. Met een regeling als deze heb ik als Modern werkende voor het eerst het gevoel dat ik word benut in plaats van tegengewerkt. Het is dan ook fantastisch dat zo’n regeling voor alle werkenden en werkzoekenden is opengesteld, ondanks dat de aanleiding – namelijk Corona – minder is. Het zorgt ervoor dat werkenden gaan nadenken over wat hun bedoeling ook alweer was. Als je van hieruit keuzes maakt in je werk, ondersteun je zonder twijfel de dimensies ‘zingeving’, ‘mentaal welbevinden’ en ‘kwaliteit van leven’ waardoor je positieve gezondheid creëert.
Rol van de Werkvereniging
Ik zie een belangrijke ‘opschud-rol’ voor de Werkvereniging en ben blij met dit initiatief. Ze dragen kritisch bij aan bewustwording bij werkenden, overheid, politiek en vakbonden dat de wereld van werk verandert. Samen met alle Modern Werkenden vervullen ze een belangrijke brugfunctie in de overgang van traditioneel naar modern werken.
Reina Janssen van Janssen Coaching is zelfstandig loopbaancoach en auteur van Spring! Naar werken in verbinding met jezelf. Zij verzorgt de lezing/workshop Kantelen in werk in organisaties. Hier kun je lezen over haar aanbod in het kader van de subsidieregeling NL leert door.
Kijk voor algemene informatie over de subsidieregeling op de website van de overheid: https://www.hoewerktnederland.nl/
