Denk jij weleens na over hoe je er financieel bijzit op je 70e? Nee? De meeste zelfstandig ondernemers ook niet. We leven in het nu, geld sparen komt later wel. Maar voor je het weet is het later, heb je een pensioengat en is het moeilijk inhalen wat je mis hebt gelopen. Gelukkig is het niet te laat. Sjaak Zonneveld, schrijver en mede-eigenaar van BrightPensioen, legt uit waarom we toch maar beter wel pensioen kunnen opbouwen en wat de extra mogelijkheden zijn onder de nieuwe pensioenwet: “Voor zelfstandigen is de nieuwe wet goed nieuws!”
Niet sexy, wel noodzakelijk
Volgens onderzoek van Knab bouwt 48% van de zzp’ers geen pensioen op. Vooral starters (59%) laten geld voor later liggen. Zonde, vindt Sjaak: “Psychologisch is de mens niet zo goed in langetermijndenken. De keuze om je geld nu uit te geven of na te denken over je toekomst als gepensioneerde is dan al snel gemaakt. Dit kan problematisch worden voor veel mensen. Ze hebben geen idee wat je nodig hebt voor een modaal pensioen – op dit moment ongeveer 250.000 euro – en dat bedrag zal over een jaar of 35 zo’n 500.000 euro zijn, door inflatie. Je wilt niet als 70-jarige financieel aan de grond zitten. Daarom is het echt verstandig om er nu mee te beginnen, want uiteindelijk moet je voor jezelf zorgen.”
De nieuwe pensioenwet
Wellicht heb je links en rechts al het een en ander gehoord over de nieuwe pensioenwet en wat dat ongeveer inhoudt. Heb je je enigszins verdiept in het geheel, dan weet je dat er voor zelfstandig ondernemers in essentie weinig verandert. Mocht je namelijk al sparen voor een pensioen bij een pensioenaanbieder dan ben je al eigenaar over je eigen “potje”. Voor werknemers die dat verplicht via een werkgever bij een pensioenfonds doen, verandert er wel veel. Namelijk dat jouw geld niet meer in één collectieve pot gaat, maar in jouw eigen pensioenpot. Een gevolg is wel dat, afhankelijk van de economische omstandigheden, jouw pensioenuitkering kan fluctueren.
Wat verandert er dan wel?
Pensioen opbouwen als freelancer, zzp’er of andere vorm van Modern Werkende kan heel ingewikkeld lijken, maar eigenlijk is het vrij simpel. Voor een aangename aanvulling op je AOW (gemiddeld 1200 euro per maand) zou je zo’n 10% van je inkomen opzij moeten zetten. Dat past prima in de belastingaftrekbare jaarruimte. Het deel van je inkomen dat je fiscaal vriendelijk opzij mag zetten voor je pensioen. Maar wat als je meer wilt sparen? Of je pensioengat wilt dichten? Dan biedt de nieuwe pensioenwet een aantal voordelen:
- De ruimte om fiscaal vriendelijk in te leggen wordt ongeveer 2,5 keer zo groot.
- Om je pensioengat te dichten mag je tot 10 jaar terug om jouw misgelopen pensioenopbouw in te halen (dat was 7 jaar).
- Voor dit inhalen gold een maximum van ongeveer € 8.000. Dat maximum gaat omhoog naar € 38.000(!).
Pensioen uit je belastingruimte
De inleg voor je pensioen mag je aftrekken van je inkomstenbelasting. Heel simpel gezegd betekent dat als jij 64.000 euro per jaar verdient en je daarvan 10% in je pensioen wilt stoppen, je 6.400 euro van je inkomen kunt aftrekken. Dus in plaats van over 64.000 euro betaal je over 57.600 euro inkomstenbelasting. Van de 6.400 euro die je inlegt krijg je naar schatting weer een kleine 2.400 terug van de belastingdienst. Dan voel je dat pensioen toch een stuk minder in je portemonnee.
Wat te doen met je pensioen?
Oude of nieuwe pensioenwet, het feit blijft dat pensioen opbouwen een verstandige – en eigenlijk noodzakelijke – zet is. “Het is eigenlijk absurd dat we hier tijdens onze opleidingen niet over leren, het is basiskennis”, aldus Sjaak, die zich begon te verdiepen in hoe je het meeste uit je werk én leven kon halen, zonder in te leveren op later. Hij bedacht het concept ‘tussenpensioen’; je maakt gebruik van een deel van je opgebouwde pensioen om bijvoorbeeld een half jaartje er tussenuit te gaan. “Mensen moeten opladen. Natuurlijk kun je 35 jaar keihard werken, dan is het logisch dat je toe bent aan je pensioen, want alles wordt zwaar (of saai) na een lange periode. Je kunt beter met enige regelmaat een pauze nemen, opladen, en vol energie weer aan de slag gaan tot de volgende pauze. Dit stimuleert je uiteindelijk wellicht zelfs om tot op latere leeftijd door te werken. Je ziet namelijk bij gepensioneerden vaak dat ze het eerste jaar genieten van de vrijheid, maar daarna toch weer aan de slag willen, als vrijwilliger of als zelfstandige. Werken is uiteindelijk gewoon zingeving. Vind daar een balans in.”
Sjaak bundelde zijn kennis in het boek ‘Het nieuwe werken aan je pensioen’, waarbij hij in een reis rond de wereld laat zien dat je ook op andere, duurzamere manieren aan je pensioen kunt werken. “Ik ben heel erg voor vrijheid, maar ik ben ook realistisch en merk dat mensen in beweging brengen enorm lastig is. Ik ben niet voor verplichten, maar wel voor ‘nudgen’. Bijvoorbeeld door je pensioenopbouw van zelfstandigen te koppelen aan de aangifte omzetbelasting, zodat zelfstandigen, zonder dat ze er over na hoeven te denken, automatisch pensioen kunnen opbouwen.”
Waar te beginnen?
Benieuwd naar hoeveel pensioen jij nodig hebt om er comfortabel bij te zitten? Gebruik dan de BrightPensioen Calculator. Met die informatie kun je meteen bepalen hoeveel je opzij moet gaan zetten en hoeveel pensioen dat naar schatting oplevert. Wil je op dit moment bijvoorbeeld 1200 euro aanvulling op je AOW, dan zou je als gezegd zo’n 250.000 euro bij elkaar gespaard moeten hebben. “De stelregel is eigenlijk dat je 1 dag per week werkt voor je pensioen”, zegt Sjaak. “Besef wel: hoe langer je blijft wachten, hoe meer geld je misloopt. Dus begin gewoon. Kies een pensioenaanbieder voor zelfstandigen, open een pensioenrekening en zet 10% gewoon van je inkomen opzij. Open eventueel een tweede rekening waar je eenvoudig toegang tot hebt om daar eerder wat van af te snoepen, bijvoorbeeld voor een tussenpensioen.”
Vrijdag 12 mei is het zover: het jaarlijkse Festival voor Modern Werkenden keert terug in Utrecht, bij Seats2Meet. Dit wordt georganiseerd door De Werkvereniging met als doel om kennis te delen en handvatten te bieden voor het inrichten van je werk, nu en later. Sjaak spreekt die dag over pensioenopbouw en we hebben nog veel meer interessante experts uitgenodigd die het onder andere gaan hebben over hoe je het beste nieuwe klussen kunt krijgen, wat de verplichte aov voor jou betekent, hoe je je personal brand bouwt, en ga zo maar door. Tussendoor is er genoeg tijd om te netwerken en uiteraard te filosoferen over wat er gezegd is. Het is een waardevolle dag voor iedere Modern Werkende die bouwt aan een professionele toekomst buiten de lijntjes en dat graag zo wil houden.