Roos Wouters werd geïnterviewd door ZiPconomy.
Ze werken afwisselend als zelfstandige, flexwerker, werknemer en werkgever. De ‘Modern Werkenden’. Maar dat werken in wisselende constructies wordt ze, volgens Roos Wouters, steeds lastiger gemaakt. Met de Werkvereniging roept ze de modern werkenden op zich te ‘verenigen’. Een woord waar ze een hekel aan heeft.
Hoe ontstond het idee voor de Werkvereniging?
“Uit frustratie. Er zijn zoveel veranderingen op de arbeidsmarkt. Modern werkenden zijn niet meer in het traditionele hokje van werkgever of werknemer te duwen. Het ene moment ben je opdrachtnemer dan weer opdrachtgever. Of je werkt een tijdje via een uitzend-, interim of payrollconstructie. Modern werkenden willen vooral hun werk doen, en dat kan steeds in een andere constructie zijn. Maar dat wordt ze steeds moeilijker gemaakt. Bovendien schieten voorzieningen als opleidingsfondsen, pensioenfondsen en sociale verzekeringen voor deze groep tekort.”
De politiek ziet dat ook en heeft allerlei ideeën en oplossingen. Zit daar iets tussen waarvan je denkt: Ja daar kunnen modern werkenden wat mee?
“De politiek denkt nog te veel vanuit de traditionele werkgevers/ werknemersverhouding, maar zo zit de wereld niet meer in elkaar. Ik vroeg Lodewijk Asscher van de PvdA waarom hij toch steeds alleen met de klassieke partijen blijft praten. Waarop hij antwoorde: die hebben zich verenigd. Oftewel, ik moest me organiseren. Bah, ouderwets, dacht ik. Maar tegelijk: nu wordt er óver en vóór ons gepraat. Zoals met de Wet DBA. Dus ik ga nu uitzoeken wat modern werkenden willen.”
Je bent zelf een modern werkende, kun je niet terecht bij een van de zzp-verenigingen?
“Die vraag heb ik mezelf ook gesteld: voel ik me aangesproken tot een zzp-vereniging? Nee, te weinig. Ik ben geen diehard zzp’er die alleen maar als zelfstandige wil werken. Die groep is ook te nauw. We moeten kijken naar iedereen die flexibel werkt. Mensen die, als het zo uitkomt, even dit doen en dan weer dat. Die gewoon hun werk willen doen en geen zin hebben in al dat gedoe eromheen. Voor die mensen moeten er ook sociale basiszekerheden zijn. Die zekerheden moeten dus niet alleen gekoppeld zijn aan een baan maar aan werk.”
Wat is een gedoe?
“Een voorbeeld: ik zit bij een broodfonds waar ik heel gelukkig mee ben. Veel van mijn collega’s in de media ook. Maar zo nu en dan worden ze, zeker sinds de Wet DBA, weer even in dienst genomen. Maar dat betekent wel dat ze uit het broodfonds moeten. Terwijl ze over een tijdje geen werknemer maar misschien wel weer zelfstandige zijn. Een ander probleem is dat zzp’ers hun pensioenpotje niet mee kunnen nemen als ze zzp’er worden.”
In de media zie je dit veel, maar hoe groot is het probleem? Speelt dit wel in de rest van het land?
“Er wordt vaak geroepen: ja dat zijn die yuppen in de Randstad. Maar daarom hoef je er dus niks mee te doen? Ja, de groep begint in de stad maar groeit wereldwijd. Alleen de discussie gaat nu vooral over de pakketbezorger van de PTT of de freelance consultant met een megatarief. Maar de grootste groep zit daar ergens tussenin.”
Jullie richten je op de zelfstandig professional, kleine ondernemer, flexwerker, werknemers die een vast contract met andere werkzaamheden combineren. Dat is nog al een brede groep. Kun je die wel verenigen, willen die wel hetzelfde?
“Dat is nu precies het argument waarmee de traditionele partijen de discussie lamleggen: de groep is te verschillend. Zo wordt de discussie over ongelijkheid tussen mannen en vrouwen ook gevoerd: mannen en vrouwen zijn zo verschillend. Is dat zo? En is dat een goede reden om niks te veranderen? Het is een mechanisme van traditionele partijen om mensen de mond te snoeren.”
Jullie komen ook met een kennisbank, een soort ‘IENS’ met informatie over waar je het beste een AOV afsluit, spaart voor je oude dag, een hypotheek of opleiding regelt…
“Nu ben ik zat. Dacht ik steeds. Dat ik niks doe aan mijn pensioen, dat ik denk dat ik niet ziek kan worden. Dan klap ik mijn laptop open. Maar ja, waar begin je? En hoe weet je of al die instanties ook doen wat ze zeggen? Ik kan van alles vertellen over mijn ervaring met een broodfonds. Maar wat zijn ervaringen van anderen? Pensioen, aov, opleiding, hypotheek.. Waar loop je tegenaan? En ik wil ook die mensen van die instanties zelf zien en horen.”
Wat moet er volgens jou veranderen voor modern werkenden?
“Dat wil ik graag weten. Daarom voeren we doorlopend onderzoek. Waarbij we flexwerkers geen vraag stellen als: wil je een vast contract? Want dan zegt het merendeel van de respondenten ‘Ja’. Ja, ze willen de zekerheid die bij met een vast contract komt. Maar als je de vraag anders stelt: Wil je vrijheid en flexibiliteit hoe je je tijd en werk indeelt mét de sociale zekerheden van een vast contract? Dan zie je dat dat is wat mensen eigenlijk willen. Dus ze willen basale zekerheden maar niet perse een vaste baan.”
Gaan jullie ouderwets op de bres voor de modern werkenden?
“Nu hebben te veel verschillende partijen belang bij de traditionele werkgevers en werknemersverhouding. De SER, politiek, pensioenfondsen, werkgevers- en werknemersorganisaties. We kunnen die partijen niet van binnenuit veranderen dus we moeten dat gevecht zelf voeren. Ik ben geen belangenbehartigersgroep op de traditionele manier. We gaan uitzoeken wat modern werkenden willen. En ik zorg dat ze die stem niet kunnen ontkennen.”